19. خرداد 1395 - 11:11
خطر خشک شدن در کمین رودخانه بشار/ آیا بشار هم به سرنوشت زاینده رود دچار می شود؟
رودخانه بشار یاسوج که با نام این شهر گره خورده و جاری بودن آن جلوه خاصی به پارک ساحلی بخشیده به دلیل لایه روبی نشدن وضعیت اسفباری را به خود گرفته و روزهای ناخوشایدی را تجربه می کند.

به گزارش پایگاه خبری باشت نیوز، شهر یاسوج در میان دو رودخانه پر آب در دامنه های دنا و با بارش متوسط سالانه بیش از 830 میلیمتر یکی از پر آب ترین نقاط کشور است، اما با همه این مواهب طبیعی رودخانه خروشان بشار که به عنوان نماد پایتخت طبیعت از آن نام برده می شود به دلیل مشکلات زیست محیطی و کمبود بارش های باران در حال خشک شدن و نابودی است.

 

رودخانه بشار

در آخرین روزهای بهار سال 95که عروس زاگرس بالهای سفید پوش خودش را به رنگ سیاه ملبس کرده و شراره های زلال آب در دامنه های آن رو به فزونی برده ؛ رودخانه بشارنیز که به نام مادر کارون بزرگ از آن یاد می شود نیز در حال خشکی است.

 

وجود پارک بزرگ ساحلی در کنار رودخانه بشار یاسوج در تمامی فصل های سال پذیرای گردشگرانی از سراسر کشور است، به گونه ای که در برخی از روزهای تعطیل جای سوزن انداختن در این پارک به مدد این رودخانه زیبا نیست.

 

اما اکنون با تغییر مسیر بخشی از آب رودخانه بشار و لایه روبی نشدن سطح آن از این رودخانه زیبا تنها مشتی گل و لای مانده که بشار را به منجلابی نازیبا تبدیل کرده است.

در حالی که زاینده رود اصفهان در بیشتر سالها خالی از آب است، بشار همیشه جاری و ساری بوده و با خروش همیشگی امید را به کشاورزان روستاهای پایین دست خود هدیه داده است.

تابستان پارسال با ایجاد دریاچه مصنوعی و پیست قایق سواری در بخشی از رودخانه بشار ، پارک مجاور این رودخانه را تا نیمه های شب مملو از گردشگران بود.

 

رودی خروشان که در حال نابودی است

شهر یاسوج مرکز کهگیلویه وبویراحمد که به نام پر آب ترین شهرهای کشور از آن یاد می شود در ارتفاع بیش از ۱۸۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد و با میانگین بلند مدت بارش ۸۳۰ میلیمتر، چندین رودخانه کوچک و بزرگ و چشمه پرآب را در اطراف آن جاری است.

 

یکی از مهمترین رودخانه های جاری در پایتخت طبیعت ایران رود خانه بشار بوده که به عنوان پر آب ترین رود دشت یاسوج لقب گرفته، رودخانه ای که از کوههای "تنگ سرخ" سرچشمه می گیرد و از دل شهر یاسوج می گذرد و در مسیر خود با پیوستن به رودخانه های دیگر، رود بزرگ کارون را می آفریند و دشتهای جنوب را آبیاری می کند.

 

رودخانه بشار

 

بشار قلب تپنده پایتخت طبیعت

از طرفی دیگر رودخانه بشار به عنوان قلب تپنده صنعت گردشگری پایتخت طبیعت بودهکه به عنوان مثال می توان احداث پارک های چند گانه ساحلی، مهروزی غدیر را دلیلی مهم برای این صنعت بزرگ در این شهر زیبا دانست.

رودخانه بشار

رودخانه بشار

اما با تمام این همه اوصاف این قلب تپنده در حال نابودی است و ناملایمات برخی از شهروندان و مسئولان نسبت به این اکوسیستم گردشگری راهی بجزء نابودی برای آن نگذاشته است.

 

بی آبی های چند سال اخیر ، خشک شدن سفره های زیر زمینی، برداشت بی رویه از بستر رودخانه در بالاست شهر یاسوج و هزاران مشکل دیگر، علتی بر نابودی این اکوسیستم زیبا شده در پایتخت طبیعت ایران شده و روزگاری همچون آبشار یاسوج را برای این رودخانه زیبا رقم زده است.

 

بی مهری به قلب تپنده عروس زاگرس

از طرفی دیگر وارد شدن بخشی از فاضلاب های شهری، احداث سنگ شکن های حاشیه رودخانه بشار، لایه روبی نکردن رودخانه از مواد و املاح  از نکات برجسته از بین رفتن این رودخانه زیبا در پایتخت طبیعت است.

 

رودخانه بشار

یکی از نکات مهم به خطر افتاد اکوسیستم طبیعی رودخانه بشار که باعث دلخوری شهروندان و حتی مسافران نسبت به این موضوع شده بی توجهی مسئولان به این رودخانه زیبا بوده که مرگ این رودخانه را نزدیک کرده است.

 

آیا بشار مانند زاینده رود خشک می شود

حتی برخی بر این باورند که شاید در اینده نزدیک بشار وضعیتی مانند زاینده رود اصفهان را برای خود ببیند و این رودخانه خروشان دیگر مانند گذشته زیبایی خروشان خود را نداشته باشدو برای همیشه بی اب و خشک شود موضوعی که امروز با خشک شدن تدریجی این رودخانه در شهر یاسوج نمایان است.

 

رودخانه بشار

بشاری که تا چند سال گذشته شراره های آتیشین و زیای آن خبر از سیل های خطرناک را می داد امروز  پا به پیری گذاشته و کم کم یک مرگ تدریجی را برای خود زمزمه می کند.

 

تنش آبی بلای جان رودخانه بشار

امروز به غیر از نادیده گرفتن وضعیت بغرنج این رودخانه زیبا، تنش آبی آن در هم در تابستان به دلیل برداشت بی رویه آب از بستر رودخانه و ازدیاد بیش از حد مهاجرت به شهر یاسوج مشکلی مزید به علت شده که این رودخانه که به زلال ترین و شیرین آب رودخانه های ایران را به خود اختصاص داده بیشتر از گذشته در منجلاب فرو رود و برداشت بی رویه آب از آن و جمع شدن فاضلاب های خانگی و غالباً صنعتی آخرین ثانیه های عمر این رودخانه را رقم بزند.

 

رودخانه بشار

شاید یکی از مهمترین عوامل کمبود آب های زیرزمینی، خشک شدن چشمه های فصلی و رودخانه های دائمی، استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی و حفر چاه های متعدد برای مصارف کشاورزی و صنعتی است که در حاشیه های رودخانه بشار واقع هستندباشد که در حال حاضر مسئولی عهده دار آن نیست.

 

سدهایی که باید ساخته شود اما؟!

از طرف دیگر نبود سدهای درآمد زا آن هم دراستان کهگیلویه وبویراحمد،باعث شده که استانی که بیش از شش سد در آن احداث شده ،این سدها عایدی برای آن نداشته باشد وزمین های دیگر استانها را بایر کند.

 

چند سالی که صدای احداث سدی به سد تنگ سرخ در سرچشمه بشار و در منطقه تنگ سرخ به گوش می رسد، اما هز روز که از کلنگ بر زمین زده شده این سد می گذرد ،خبرهای خوبی از آن نمی رسید و حتی چیت چیان به طور غیر علنی مخالفت خود را با احداث این سد اعلام کرده است.

 

از طرفی دیگر به زعم برخی دیگر از کارشناسان سد سازی های اخیر خود عاملی برای برخی خشک سالی های متوالی است و باعث شده که برخی از زمین های بایر در بیشتر اطراف شهرهای استان محدود به چنین موضوعی شوند.

 

خطری که در آینده مردم را تهدید میکند

شهرستان بویراحمد به دلیل داشتن یک زندگی بومی و روستایی و قرار گرفتن در جلگه های رودخانه ای کشاورزی از قدیم الایام تمامی اقتصاد خود را با کشاورزی از جمله برنج سپری کرده اند که با وجود معضل کم آبی امروز زنگ خطری برای آنهاست و اگر رودخانه بشار با این تهدیدات راه به جایی نبرد، خطری بزرگ روستائیان حاشیه این رودخانه را تهدید خواهد کرد.

 

رودخانه بشار

موضوعی که امروز به یک معضل برای کشاورزان تبدل شده و حتی باعث شده نهادهایی مانند جهاد کشاورزی به برخی از مناطق روستایی که اقتصاد خود را بر پایه کشاورزی می دانند دستور توقف برنج کاری و هندوانه کاری در سالجاری را بدهد که یکی از دلایل این موضوع نبود آب کافی است.

 

همه این اتفاقات در حالی رقم می خورد که بشار تازه از شر سنگ شکن های غیر مجازی که در سطح رودخانه اقدام به تولید شن و ماسه می کردند آزاد شده است.

 

اما لایه روبی نشدن رودخانه بشار نه تنها موجب آزار گردشگران و خانواده هایی که برای تفریح به حاشیه این رودخانه پناه می آوند شده است بلکه زمینه نگرانی مسوولان را نیز به همراه داشته است.

 

تصویب طرح جامع رود بشار

به همین منظور استاندار کهگیلویه و بویراحمد در نشست شورای حفاظت از منابع آب بهترین راه حل را تصویب طرح جامع رود بشار دانست.

 

سید موسی خادمی افزود: هر گونه تغییر کاربری و اجرای طرح های زیباسازی و ساماندهی از سوی دستگاه های متولی و یا بخش خصوصی بر اساس این طرح باشد.

 

غفلت کرده ایم

وی رودخانه بشار یاسوج را یکی از ظرفیت های مهم گردشگری و محور توسعه شهر یاسوج دانست و گفت: بر اثر برخی غفلت ها و کوتاهی ها از سوی متولیان و دستگاه های ناظر بخش عمده ای از این رودخانه زیبا دستخوش تصرفات و تعرضات افراد سودجو شده است.

 

خادمی تصریح کرد: شرکت آب و منطقه ای کهگیلویه وبویراحمد موظف است مرز و حریم این رودخانه با بخشی از اراضی حاشیه ای آن را در اسرع وقت و ظرف کمتر از یک ماه آینده مشخص کند.
وی افزود: شهرداری یاسوج نیز مسوول اجرای طرح بر اساس تهیه نقشه جامع و مرز تعیین شده از سوی شرکت آب منطقه ای است.

 

خادمی با تاکید بر ضرورت حفظ حریم رودخانه و مقابله جدی با متصرفان و متعرضان به این منطقه مهم گردشگری، گفت: شهرداری پس از اجرای طرح ساماندهی با تبلیغات وسیع و با نصب تابلوی نقشه جامع بر سطح شهر، مردم و سایر دستگاه های اجرایی را نسبت به هرگونه تعرض و تغییر کاربری غیراصولی در آن آگاه کند.

 

خادمی گفت: دفتر فنی استانداری کهگیلویه وبویراحمد نیز مسوولیت نظارت بر حسن اجرای طرح ها و حفاظت از رودخانه بشار را در قالب همین طرح جامع بر عهده خواهد داشت.

 

معاون عمرانی استاندار کهگیلویه وبویراحمد نیز گفت: برخی ناهماهنگی ها و تناقض ها در مصوبات و برنامه های دستگاه های اجرایی این استان دلیل اصلی در بروز تصرف ها و افزایش زمین خواری در حریم رودخانه بشار است.

 

وی گفت: اداره کل راه و شهرسازی از یک طرف اقدام به تهیه و انتقال سند در حاشیه این رودخانه به افراد کرده است و آنها نیز اقدام به کاشت درخت و سایر تغییر کاربری ها کرده اند و از سوی دیگر شرکت آب منطقه ای استان نیز ادعای مالکیت می کند.

 

نیک اقبالی خواهان تعیین تکلیف حریم و بستر رودخانه بشار یاسوج شد.

 

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه وبویراحمد نیز گفت: طرح جامع ساماندهی رودخانه بشار به طول حدود 16 کیلومتر از سال 89 تاکنون آماده شده و در حال رفع برخی ابهامات و معارضات اجتماعی برای نهایی شدن است.

 

معارضات اجتماعی ،سدی در راه توسعه رودخانه بشار

علی لطفی از آمادگی سرمایه گذار خارجی (ژاپنی) برای اجرای برخی طرح های زیباسازی و توسعه گردشگری در قالب این طرح جامع خبر داد و گفت: هم اکنون برخی معارضات اجتماعی و مشکلات زیست محیطی مانع اجرای و ورود سرمایه گذار شده است.

 

وی ابراز داشت: ورود بخشی از فاضلاب بیمارستان امام سجاد (ع) یاسوج به درون رودخانه که باید سیستم فاضلاب این بیمارستان به فاضلاب شهر یاسوج در اسرع وقت متصل شود از جمله موانع اساسی در اجرای طرح از سوی سرمایه گذار است.

 

لطفی اظهار کرد: وجود برخی معارضات اجتماعی و متصرفان به حریم رودخانه نیز از دیگر موانع اصلی در عملیاتی شدن این طرح از سوی سرمایه گذار است.

 

وی از رفع تصرف بخشی از حریم رودخانه بشار حدود 11 هزار مترمربع از دست سودجویان خبر داد و گفت: یکی از اولویت های مهم شرکت آب منطقه ای استان در سال جاری باز پس گیری حریم تمامی رودخانه های استان کهگیلویه و بویراحمد است.

 

وقتی شهردار یاسوج شاکی از این بی مهری است

مشکلی که حتی صدای شهردار پایتخت طبیعت را درآورد و نسبت به لایه روبی نکردن و اجازه ندادن برخی از موسسات وابسته در مورد لایه روبی گلایه داشت.

 

رودخانه بشار

 

وضعیت رودخانه بشار بحرانی است

محمد علی جاوید با بیان اینکه لایه روبی نکردن رودخانه بشار در اینده صدمات جبران ناپذیری را به بخش گردشکری و اکوسیستم رودخانه بشار این ظرفیت مهم در شهر یاسوج وارد خواهد کرد،گفت: وضعیت رودخانه بشار دار حال حاضر بحرانی است و لایه روبی نکردن این رودخانه به معنای مرگ آن در اینده است.

 

رودخانه بشار لایه روبی می شود

شهردار یاسوج  با انتقاد از چهره نازیبای رودخانه بشار در ورودی شهر یاسوج و لایه روبی نکردن آن، گفت:در سال های گذشته طی قراردادی 10 ساله بهره برداری از این منطقه از رود بشار به بخش خصوصی واگذار و مقرر شد بخش خصوصی هر سال نسبت به لایروبی این بخش از رودخانه اقدام کند، که در سالجاری در آغاز فعالیت لای روبی اداره آب منطقه ای بنا به دلایلی جلوی این فعالیت را گرفت و اجازه فعالیت به بخش خصوصی داده نشد.

 

محمد علی جاوید از اقدامات جدید این نهادبا همکاری استاندارکهگیلویه و بویراحمد برای لایه روبی این رودخانه در ورودی شهر خبر داد و افزود:با مساعدت وهمکاری خوب استاندار استان وبا اعلام بخش خصوصی عملیات پاک سازی رودخانه بشار آغاز خواهد شد و قایق های تفریحی این منطقه به آب انداخته می شوند.

 

وی در ادامه به لایه روبی قسمت های دیگر این رودخانه در ورودی شهر اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه جریان رودخانه بشار به صورت آشفته بوده و به عنوان یک رودخانه وحشی سیلاب های زیادی دارد به عقیده کارشناسان مسدود کردن آب در شرایط کنونی جوابگو نیست و آرام کردن جریان رودخانه به آبزیان و طبیعت حاشیه رودخانه آسیب جدی وارد می کند.

 

جاوید به کم آبی رودخانه بشار در مقاطعی از سال اشاره کرد و گفت: طی تفاهم نامه ای با آب منطقه ای استان مبلغی برای طرح مطالعاتی رودخانه بشار یاسوج درنظر گرفته شده است.

 

سازه های مصنوعی از سطح رودخانه بشار جمع آوری می شوند

شهردار مرکز استان کهگیلویه وبویراحمد، ابراز کرد: در این تفاهم نامه مقرر شده تا جایی که امکان دارد از ساخت و ساز سازه های مصنوعی در بستر این رودخانه جلوگیری شود و دیگر سازه های مصنوعی حاشیه رودخانه نیز برداشته شود تا جریان رودخانه به حالت طبیعی و بکرخود برگردد.

 

موضوع لایه روی نکردن روخانه بشار امروز معظلی برای پایتخت طبیعت شده است، ظرفیتی که می توان با توسعه آن گام های موثری در توسعه گردشگری در کنار پارک های ساحلی برداشت، اما همچنان مهر بی مهری بر پیشانی این ظرفیت بزرگ زده شده است.

 

رودخانه بشار

بشار همچنان جاریست

اما هرچه باشد بشار همچنان جاری است و روستائیان و مسافران پایتخت طبیعت دل به زیبایی های محسور کننده این رودخانه بسته اند.

 

منبع:بویرخبر

انتهای پیام/

نظرات کاربران